İlk tesettür markası Tekbir Giyim nasıl kuruldu?

1980’lerden sonra belirgin bir şekilde siyasallaşan ve popülerleşen İslami akımın etkisi, 1990’larda islami giyim-kuşam kültürüne de yansıdı.

Tesettür, Türkiye’de yaşanan siyasal kriz ve gelişmelerin baş sorumlusu oldu. Ancak siyasetteki bütün çalkantılara rağmen islami yaşam tarzı kendi giyim sektörünü yaratmada gecikmedi.

Karaduman Kardeşler

Tesettür firmalarından ilki Tekbir firmasıydı.

1982 yılında tesettür giyimi imalâtına başlayan ve 1990 yılında Tekbir Giyim Anonim Şirketi’ni kuran Karaduman kardeşlerden Mustafa Karaduman, Aksiyon dergisine verdiği röportajda, “bu alandaki boşluğu doldurmak” amacıyla tesettür giyim işine girdiklerini açıklıyordu:

“1980’li yıllarda mağazalarda gerçekten tesettüre uygun kıyafet bulmak mümkün değildi. Bulunan birkaç mağaza ise küçük çapta perakende iş yapıyorlardı. O dönemde sadece Mesture Giyim ve Altıniğne gibi birkaç firma bu alana yatırım yapmıştı. Biz bu tesettür olayının yüzde 98’i Müslüman bir ülkede bütün insanlarımızı ilgilendirdiğini düşündük ve bu alandaki boşluğu doldurmak istedik. Bizim insanımız yaşasa da yaşamasa da İslam’a gönülden inanıyor. Bu insanlara İslam’ın emrettiği tesettürün tanıtılması halinde sıcak bakacaklarını düşünerek bu işe girdik. O yıllarda tesettür kelimesi de tam bilinmiyordu. Sanki Arap kıyafetiymiş gibi düşünülüyordu.”

Fetva da aldılar

90’lı yıllarda Tekbir Giyim ürünlerini daha geniş kitlelere tanıtabilmek arayışına girmişti. Hatta din adamlarından fetva bile almışlardı:

“Biz 90’lı yıllarda ürünlerimizi daha geniş kitlelere tanıtabilmek için bir arayış içine girmiştik. Bunun için önce bu konuda herkesin tanıyıp değer verdiği din adamları ile görüştük. Üretilmesi ve satılması helâl olan bir şeyin tanıtılmasının da helâl olduğu yönünde alimlerden fetva aldık. İslam’da el, yüz ve bilekler hariç bütün vücut hatlarının örtülmesi gerekir. Bir de kıyafetlerin şeffaf ve dar olmaması şartı vardır. Onun dışında bu çerçeveye riayet ederek siz modelleri istediğiniz kadar geliştirebilirsiniz. İslam’ın ilk dönemlerinden beri tesettüre riayet ederek tüm Müslüman kavimler farklı kıyafetleri tercih etmişlerdir.”

İlk tesettür defilesi

Tekbir Giyim, 1992 yılında Türkiye ve dünyada ilk defa “tesettür defilesi” düzenleyerek Türk ve Avrupa medyasının ilgi odağı haline geldi.

Defile 1992’de Beyazıt’taki President Otel’de düzenlendi. Ülkede düzenlenen ilk tesettür defilesine Türkiye’nin tanınmış mankenleri katıldı.

Ancak gün geldi, kendi hayatında tesettürlü yaşam tarzını benimsemiş mankenler çıkmaya başladı. Bu mankenlerden ilki Amina Muzur’du. Kendisi, Türkiye’nin ilk tesettürlü mankeniydi.

1992 yılında patlak veren ve Sırplar tarafından gerçekleştirilen Boşnak katliamından kaçan Amina Muzur Türkiye’ye sığındı. Türkçe öğrenen Muzur, daha sonra mankenliğe başladı.

İlk başta başı açık defilelere çıkan Amina, daha sonra tesettüre büründü. Kapalı olarak mankenlik yapması nedeniyle kimi çevrelerce de eleştirildi.

İlk tesettürlü manken olarak diğer mankenlerin vücutlarını, kendisinin ise elbiseleri sergilediğini düşünüyordu. Tekbir firmasının mankeni olan Bosnalı Amina Muzur evlenince katalog çekimlerini bıraktı.