Vergi borcunu ödememenin cezası nedir?

Türk Hukukunda benimsenen esas, ekonomik suça ekonomik ceza ilkesidir.

Vergi kanunları hükümlerine aykırı hareket edenler, bir başka deyişle, tahakkuk eden vergi borcunu ödemeyen mükellefler hakkında, Vergi Usul Kanunu madde 331 ve müteakip maddeleri uyarınca cezalar öngörülmüştür.

CEZA ALMAYANLAR

Velayet altında tutulanlar (18 yaşını doldurmamış küçükler) ve vesayet altında tutulanlar, yetişkin olsa dahi, mahkeme kararıyla gerekli haller vuku bulduğunda kendisine vasi atanan kısıtlılar yahut işlerinin idaresi kayyıma tevdi edilmiş olanlar, veli, vasi veya kayyımın vergi kanunlarına aykırı hareketlerinden dolayı ceza almazlar.

VERGİ ZİYAI

Vergi zıyaı, mükellefin veya sorumlunun, vergilendirmeyle ilgili ödevlerini zamanında yerine getirmemesi veya eksik yerine getirmesi yüzünden verginin zamanında tahakkuk ettirilmemesini ya da eksik tahakkuk ettirilmesini ifade eder.

Şahsi medeni haller veya aile durumu hakkında gerçeğe aykırı beyanlar gibi suretlerle verginin noksan tahakkuk ettirilmesine yahut haksız yere geri verilmesine sebebiyet vermek de vergi zıyaı hükmündedir.

Bu noktada gözden kaçırılmaması gereken en önemli husus, verginin sonradan tahakkuk ettirilmesi veya tamamlanması ya da haksız iadenin geri alınması, cezanın uygulanmasına mani teşkil etmez.

1. VE 2. DERECE USULSÜZLÜKLER

“Usulsüzlük” ise vergi kanunlarının şekle ve usule müteallik hükümlerine riayet edilmemesidir. Usulsüzlükler 1. derece ve 2. derece usulsüzlükler olmak üzere ikiye ayrılır.

Kanun koyucu, vergi usul kanununda 1. ve 2. derece usulsüzlük hallerini belirlemiş ve ayrı ayrı yazmıştır. Örneğin, vergi harç ve beyannamelerinin süresinde verilmemiş olması 1. derecede usulsüzlük cezası kapsamındadır.

Ancak kaçakçılık suçları yukarıda anlatılan hallerin istisnasıdır. Kaçakçılık suçunun meydana gelmesi halinde mükellef, 18 aydan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Vergi borçlarına ait zaman aşımı süresi 5 senedir. 5 yılı geçen vergi borçları zaman aşımına uğrar. Bu borçlar hakkında geriye dönük inceleme yapılamaz ve ceza kesilemez.